In memoriam Annemiek Reijnders

Annemiek hield van de beiaard. Zo’n kleine 25 jaar is ze er actief bij betrokken geweest. Ze vond de klank mooi, vooral van de beiaard van ’t Heike: het hoge zuivere en heldere register. De beiaard gaf haar ook het gevoel thuis te zijn. Meerdere malen (tot op het laatst) vertelde ze van haar herinnering dat ze voor het eerst de beiaard hoorde terwijl ze in de tuin van haar huis zat, een ervaring die haar een warm gevoel gaf; ze was thuis in een eigen wereld. Thuis is misschien ook wel de belangrijkste plek in je leven: de plek voor een eigen ruimte, maar ook en tegelijkertijd een plek van verbondenheid en openheid naar buiten toe. ”De Tilburgse beiaard hoort bij de stad en op één of andere manier ook bij mij”, heeft ze een keer gezegd in een interview op onze website, een samenvatting van haar visie die eigenlijk alles zegt.

Annemiek hield niet alleen van beiaardmuziek. Ze was geïnteresseerd in en nieuwsgierig naar veel soorten muziek. Alleen al de vele live concerten die ze bezocht; dat konden concerten zijn in De Link, het podium voor nieuwe muziek in Tilburg, maar net zo goed barok-concerten in de Hasseltse kapel, festival-muziek, of improvisaties van Carl op de beiaard. Op al die plekken was ze thuis, niet alleen vanwege haar openheid en nieuwsgierigheid, en natuurlijk ook door het ongrijpbare proces dat muziek heet.

Annemiek is gevraagd om bij de Tilburgse beiaard-commissie te komen in een andere tijd dan de onze; in die commissie hadden een aantal plaatselijke notabelen zitting: een soort herensociëteit met de componist Jan van Dijk als voorzitter en waarin Annemiek de enige vrouw was. De voor die situatie kenmerkende vergadercultuur veranderde nogal drastisch toen werd besloten een Stichting in het leven te roepen. Annemiek werd tijdens onze bijeenkomsten bij haar thuis of bij café-restaurant Anvers de (mede) aanstichtster van een weldadige inefficiëntie, die het mogelijk maakte dat alles in een open sfeer ter sprake kon worden gebracht; het kon een boek zijn dat iemand gelezen had, een film die iemand had gezien, een maatschappelijke actualiteit of een anekdote van Carl onze beiaardier, het maakte in principe niet zoveel uit. In die sfeer van een gemoedelijk enthousiasme kwamen we op goede ideeën, voorstellen of plannen voor de toekomst. Meerdere keren ontstond een prettige chaos, waarvan zij vrijwel altijd op dezelfde dag verslag deed!

Tot op het laatst gaf ze blijk van een grote betrokkenheid bij het wel en wee van de Tilburgse beiaard. Tot op het laatst informeerde ze nog met wakkere geest naar details omtrent ons laatste project “Ritornello” waarin zij een groot aandeel heeft gehad. Mede door corona is de realisering ervan zodanig vertraagd dat Annemiek het boek en de presentatie ervan helaas niet heeft kunnen meemaken.

Wel heeft ze gevraagd of onze beiaardier Carl Van Eyndhoven 2 van haar favoriete muziekstukken voor beiaard wilde bewerken en bij haar begrafenis wilde spelen; muziek waarbij Annemiek zich thuis voelde, muziek waarbij je heel dicht bij jezelf bent en waarin je tegelijkertijd jezelf verliest. Het ene stuk is van J.S. Bach, “Aus Liebe”, uit de Matthäus-passie en over Bach zou ik graag met de componist Georgy Kurtag willen zeggen: “Ik ben atheïst, maar als ik naar Bach kijk, kan ik het niet zijn. Mijn brein verwerpt het allemaal, maar mijn brein is niet veel waard.”
Muziek zet een streep door de gewone categorieën van het brein en waar het brein niet toe in staat is, is liefde dat wel, luister daarom ook naar het andere stuk van Henry Purcell: “If music be the food of love, sing on till I am filled with joy”.
Fons Mommers, Tilburg 28 02 2021